Ban quản lý đường sắt đô thị TPHCM (MAUR) vừa kiến nghị UBND TPHCM bố trí một cuộc họp với các sở ngành để báo cáo về giải pháp, hướng xử lý cụ thể giải quyết kinh phí hoạt động của Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 (HURC1) - đơn vị vận hành tuyến metro số 1.

HURC1 trực thuộc UBND TPHCM được thành lập năm 2015 để chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc tiếp nhận, triển khai, quản lý, vận hành tuyến metro 1, khi đó dự kiến khai thác năm 2018.

Tuy nhiên, do tuyến metro số 1 chậm tiến độ nên tới năm 2019, công ty mới bổ nhiệm giám đốc và bắt đầu đi vào hoạt động nhưng thiếu kinh phí hoạt động. Khi thành lập, HURC1 được cấp vốn điều lệ 14 tỉ đồng mua sắm trang thiết bị văn phòng cơ bản, còn kinh phí hoạt động chưa được cấp.

Sau 7 năm, công ty vẫn chưa có nguồn thu do tuyến metro số 1 chưa hoàn thành, đưa vào khai thác. Trong khi chờ được giải quyết vấn đề kinh phí, những năm qua công ty phải tạm ứng vốn điều lệ để chi trả lương cơ bản cho nhân sự, duy trì bộ máy hoạt động tối thiểu để tiếp tục các công việc.

Tuy nhiên, đến nay, công ty đã không còn đủ nguồn tạm ứng từ vốn điều lệ ban đầu để duy trì hoạt động dẫn đến khó khăn về việc trả lương, đóng các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... cho người lao động cũng như trả các chi phí điện, nước.

Dự án metro số 1 hiện đã đạt gần 89% và có kế hoạch chạy thử từ giữa năm nay, khai thác thương mại vào năm 2023. Thời gian vận hành đang đến gần nhưng hiện công ty mới chỉ có 15 nhân sự chính thức bao gồm cả quản lý, trong khi nhu cầu cần tới 700 nhân sự.

Hồi tháng 7.2020, HURC1 đã tuyển dụng 58 người để đào tạo lái tàu cho tuyến metro số 1. Tuy nhiên, do phụ lục hợp đồng số 19 - hợp đồng tư vấn chung tuyến metro số 1 - chưa được ký kết nên từ cuối tháng 11.2020 đến nay, liên danh NJPT ngưng đào tạo cho 58 học viên lái tàu vì chưa được thanh toán tiền. Đồng thời, quá trình đào tạo nhân viên điều độ và trưởng ga tuyến metro số 1 cũng chậm trễ theo.

Kiến nghị Thủ tướng tháo gỡ

Theo Ban quản lý đường sắt đô thị TPHCM, việc vướng mắc kinh phí hoạt động của HURC1 làm ảnh hưởng đến công tác chuẩn bị vận hành tuyến metro 1. Cụ thể, công ty không đảm bảo đủ nhân sự để tiếp nhận đào tạo, chuyển giao công nghệ theo tiến độ của dự án xây dựng. Công ty cũng không đủ kinh phí để duy trì hoạt động ổn định đến giai đoạn vận hành, khai thác dự án.

Hiện UBND TPHCM đã kiến nghị Thủ tướng chấp thuận được sử dụng ngân sách thành phố để bố trí kinh phí đảm bảo điều kiện thực hiện nhiệm vụ của HURC1 trong giai đoạn chuẩn bị vận hành khai thác thương mại tuyến đường sắt đô thị. Khoản tạm ứng sẽ được công ty hoàn trả khi có doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Trao đổi với Báo Lao Động, đại diện HURC1 cho biết, đang chờ các cấp có thẩm quyền tháo gỡ cơ chế để công ty có kinh phí hoạt động, sớm hoàn thiện bộ máy vận hành tuyến metro số 1.

Về công tác đào tạo nhân sự, UBND TPHCM sắp tới sẽ ký phụ lục hợp đồng số 19 trị giá hơn 1.600 tỉ đồng để khôi phục dịch vụ tư vấn chung cho tuyến metro số 1. Khi đó, công tác đào tạo lái tàu, nhân viên điều độ, trưởng ga cho tuyến metro số 1 sẽ được khởi động lại.